Του Γιώργου Πασσαλίδη, καθηγητή Μαθηματικών & Πληροφορικής
Πολλές φορές η επιμονή των καθηγητών για την σωστή χρησιμοποίηση αλγοριθμικών δομών και εντολών καταντάει κουραστική, αλλά κάποιες φορές μπορεί και να ενεργοποιήσει την φαντασία των μαθητών και να τους οδηγήσει σε ευφάνταστες και πρωτότυπες λύσεις, όπως αυτή που θα παρουσιάσουμε στη συνέχεια.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση η επιμονή του καθηγητή ήταν να μην χρησιμοποιούνται σε κάθε περίπτωση (για κάθε νόσο) πίνακες στη σύνταξη προγραμμάτων σε ΓΛΩΣΣΑ, αλλά να εισάγονται όταν και όποτε είναι απαραίτητο. Λογική που βασίζεται στα προβλήματα που δημιουργούνται από την άσκοπη χρήση πινάκων όπως διατυπώνεται και στο σχολικό βιβλίο του μαθήματος της πληροφορικής.
Μια μαθήτρια του φροντιστηρίου μας δίνοντας (ίσως υπέρμετρη) προσοχή στην παραπάνω συμβουλή αποφάσισε στις πανελλαδικές εξετάσεις να προσπαθήσει μια διαφορετική προσέγγιση στο θέμα Δ (εδώ η εκφώνηση) επιχειρώντας να μην χρησιμοποιήσει κανέναν επιπλέον πίνακα πέραν από όσους αναφέρονταν στην διατύπωση του θέματος (Π[20] με τα ονόματα των περιοχών και ΑΠ[20,100] με τους χαρακτήρες «Α», «Θ» και «Χ»). Σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων που επέλεξαν να εισάγουν έναν επιπλέον πίνακα 20 θέσεων με το πλήθος των θετικών δειγμάτων κάθε περιοχής.
Στο ερώτημα Δ3 που το πρόγραμμα καλείται να εμφανίζει τα ονόματα των περιοχών με τα περισσότερα θετικά δείγματα του κορωνοϊού η κεντρική ιδέα της είναι με προσπέλαση όλων των γραμμών του πίνακα ΑΠ[20,100] να καταμετρηθούν οι χαρακτήρες «Θ» κάθε γραμμής και από αυτά τα πλήθη «Θ» να βρεθεί το μεγαλύτερο. Σε δεύτερη προσπέλαση των γραμμών καταμετρούνται ξανά τα «Θ» και όποιο από αυτά τα πλήθη είναι ίσο με το μεγαλύτερο να εμφανίζεται το όνομα της περιοχής, όπως φαίνεται παρακάτω:
max ← -1
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 20
πλ ← 0
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100
ΑΝ ΑΠ[i,j] = ‘Θ’ ΤΟΤΕ
πλ ← πλ + 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΑΝ πλ > max ΤΟΤΕ
max ← πλ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 20
πλ ← 0
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100
ΑΝ ΑΠ[i,j] = ‘Θ’ ΤΟΤΕ
πλ ← πλ + 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΑΝ πλ = max ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ Π[i]
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Όλα καλά ως εδώ, θα πει κάποιος, στα επόμενα, όμως, ερωτήματα (Δ4 και Δ5) αρχίζει να δυσκολεύει το ζήτημα. Πως θα ταξινομηθούν οι περιοχές σε φθίνουσα σειρά με βάση τα θετικά δείγματα και σε περίπτωση ίσων δειγμάτων να ταξινομηθούν αλφαβητικά, αφού έχει επιλεγεί ένας τρόπος που δεν προβλέπει την χρήση πίνακα στον οποίο θα αποθηκεύονται τα θετικά δείγματα της κάθε περιοχής;
Για την αναμέτρηση με αυτό το πρόβλημα η εν λόγω μαθήτρια προχώρησε σε μία περίπλοκη, μεν, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα λύση. Χρησιμοποιώντας την ταξινόμηση της ευθείας ανταλλαγής (φυσσαλίδα) ελαφρώς παραποιημένη, έκανε καταμέτρηση των «Θ» σε κάθε γραμμή του πίνακα ΑΠ[20,100] (όπως στο Δ3) και αν τα «Θ» της j γραμμής είναι περισσότερα από τα «Θ» της j – 1 γραμμής (το j από τον εσωτερικό βρόγχο της ταξινόμησης) αντιμετέθετε τα στοιχεία και του Π[20] και τις αντίστοιχες 2 γραμμές του πίνακα ΑΠ[20,100]. Αν τα πλήθη των «Θ» ήταν ίσα ακολουθούσε την ίδια διαδικασία αλλά ταξινομούσε αλφαβητικά, όπως φαίνεται παρακάτω:
ΓΙΑ i ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 20
ΓΙΑ j ΑΠΟ 20 ΜΕΧΡΙ i ΜΕ_ΒΗΜΑ -1
πλj ← 0
πλj_1 ← 0
ΓΙΑ k ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100
ΑΝ ΑΠ[j,k] = ‘Θ’ ΤΟΤΕ
πλj ← πλj + 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΝ ΑΠ[j-1,k] = ‘Θ’ ΤΟΤΕ
πλj_1 ← πλj_1 + 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΑΝ πλj > πλj_1 ΤΟΤΕ
temp ← Π[j-1]
Π[j-1] ← Π[j]
Π[j] ← temp
ΓΙΑ k ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100
temp ← AΠ[j-1,k]
AΠ[j-1,k] ← AΠ[j,k]
AΠ[j,k] ← temp
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ πλj = πλj_1 ΤΟΤΕ
ΑΝ Π[j-1] > Π[j] ΤΟΤΕ
temp ← Π[j-1]
Π[j-1] ← Π[j]
Π[j] ← temp
ΓΙΑ k ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100
temp ← AΠ[j-1,k]
AΠ[j-1,k] ← AΠ[j,k]
AΠ[j,k] ← temp
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Είναι προφανές πως από την περιπλοκότητα της δεν προτείνεται για βέλτιστη λύση, αλλά αξίζει ιδιαίτερης μνείας και για την λογική αλλά και για την προσπάθεια. Είναι μια λύση που προϋποθέτει πολύ καλή γνώση και κατανόηση του μαθήματος από μεριάς του μαθητή και μας εξέπληξε η διατύπωση της από την μαθήτρια μας στις εξετάσεις. Εκ του ασφαλούς πλέον (μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων) φάνηκε ότι εκτιμήθηκε η προσπάθεια από τους βαθμολογητές και θεωρήθηκε σωστή προσέγγιση.
