Το Φροντιστήριο Μ.Ε. Κυρίτσης σας παραθέτει τις ενδεικτικές απαντήσεις στα σημερινά θέματα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Αναλυτικά:
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Θέμα Α
Α1: Ο Συντάκτης παρουσιάζει την ανάγνωση βιβλίων ως μία γόνιμη δραστηριότητα που καλύπτει την εσωτερική του ανάγκη για περισυλλογή και όχι για αυτοπροβολή. Επιπλέον, μέσω αυτής αναβιώνει τα εφηβικά του χρόνια αντλώντας ψυχική απόλαυση και συναισθηματική δύναμη. Συντελεί στη νοερή επικοινωνία με δημιουργούς του παρελθόντος, αξιοποιώντας ουσιαστικά το χρόνο του. Τέλος αντιλαμβάνεται το θεραπευτικό ρόλο της λογοτεχνίας, στη διαμόρφωση προσωπικοτήτων με σθένος.
Θέμα Β
Β1:
α) Λ ( «Η προσωπική ανάγνωση……επιβάλλεται εξωτερικά»)
β) Λ («Οι ώρες…..χωροχρόνο»)
γ) Λ («Γράφει μες στη μνήμη του»)
δ) Λ («Μέσα στην Ιστορία….γράφουν»)
ε) Σ (Κείμενο 1 «Και να η θαυματουργή…..ψυχή»)
(Κείμενο 2 «Αυτή τη θνητότητα…..γράφει»)
Β2:
α) Ο σκοπός του συγγραφέα του κειμένου 1 είναι να ευαισθητοποιήσει τον αναγνώστη στο ζήτημα της Λογοτεχνικής ανάγνωσης. Αυτό επιτυγχάνεται με την επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη, μέσω συγκινησιακά φορτισμένης γλώσσας. Πιο συγκεκριμένα, με τη χρήση των εισαγωγικών στη φράση «ανέβασα πυρετό» δηλώνει με τη μεταφορική χρήση της γλώσσας και τη συναισθηματική έξαψη που του δημιουργεί η επαφή με την ανάγνωση βιβλίων. Επίσης η χρήση θαυμαστικού στη λέξη «ειρωνεία» εκφράζει την έκπληξη και το θαυμασμό για τα οφέλη της ανάγνωσης βιβλίων. Επιπρόσθετα, το σχήμα λόγου μεταφοράς «οπλίζουν με κουράγιο» αποδίδει με παραστατικότητα την άντληση ψυχικής δύναμης από την ανάγνωση. Τέλος με την προσωποποίηση «τέτοια κείμενα έρχονται και γιατρεύουν την ψυχή» τονίζεται εμφατικά η θεραπευτική δύναμη της Λογοτεχνίας.
β) Στην 5η παράγραφο του κειμένου 2 «Γιατί όλοι …..εαυτό του;» τίθεται ένα ερώτημα σχετικά με τη ματαιότητα του γράφειν. Στόχος είναι να προβληματίσει και να προκαλέσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ώστε να σκεφτεί τον ανώτερο στόχο της συγγραφής. Δημιουργεί αίσθηση διαλόγου και προσδίδει ζωντάνια και παραστατικότητα στο κείμενο.
Β3: Η επιδίωξη του ανθρώπου είναι να κερδίσει τη μάχη με το χρόνο. Αυτό το πετυχαίνει μέσω της τεκνοποίησης, της δημιουργίας οικογένειας και της επαγγελματικής επιτυχίας, που του χαρίζει αναγνώριση και κύρος. Επιπροσθέτως η συμμετοχή του σε πολέμους (αγωνιστική διάθεση – θυσία), η υπηρέτηση της επιστήμης, η ενάρετη ζωή, σύμφωνα με τα χριστιανικά ήθη αποτελούν εχέγγυο για τη συνέχιση με το χρόνο.
Θέμα Γ
Γ1: Το θέμα του ποιήματος είναι η στενή σχέση του ανθρώπου με την ποίηση, αφού μέσω αυτής λαμβάνει απαντήσεις στα μεγαλειώδη ερωτήματα της ζωής. Το ποιητικό υποκείμενο απευθυνόμενο σε β΄ ενικό πρόσωπο στον αναγνώστη ανοίγει έναν διάλογο μαζί του υποστηρίζοντας ότι η ποίηση είναι διέξοδος κάθε φορά που αντιμετωπίζει καταστάσεις πρωτόγνωρες («….εκεί που αναρωτιέσαι για πράγματα που πρώτη φορά αντικρίζεις…») ή και συνηθισμένες («…για πράγματα χιλιοειπωμένα»). Σε εκείνη ανατρέχει σε όλες τις περιστάσεις είτε του δημιουργούν έκπληξη («….έλεγες δεν θα συμβούν ποτέ») είτε απογοήτευση («…πράγματα που σάπισαν»). Με τη συνεχή επανάληψη της φράσης «για πράγματα» αναδεικνύεται η παντοδυναμία της ποίησης, αφού μπορεί να εκφράσει κάθε πτυχή της ζωής. Είναι εκείνη που φανερώνει την αλήθεια των πραγμάτων, όπως καταδεικνύεται με τη μεταφορά («….ήσουν σάπια από την αρχή»). Κάθε φορά που ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με την ανατροπή («…..προγραμμάτισες και δεν σου βγήκαν….διαφορετικά») ή με το αναπάντεχο («πράγματα….περιμένεις») ή ακόμα και με την επίτευξη των ονείρων του («για πράγματα που μόνο…..πραγματώθηκαν») η ζωή του τέμνεται με την ποίηση. Με τον καταληκτικό στίχο ο ποιητής προσωποποιώντας την ποίηση, τονίζει τη διαχρονική και βέβαιη προσφορά της (σε βρίσκει, οριστική – ενεστώτας) θεωρώντας σίγουρη τη συνάντηση μαζί της.
Ο ρόλος της Ποίησης στην προσωπική μου ζωή:
• καταφύγιο στις δύσκολες στιγμές
• άντληση αισθητικής απόλαυσης
• εξέλιξη της προσωπικότητας μου
• πηγή πνευματικών ερεθισμάτων και προβληματισμών για τη ζωή
• οδηγός προς την εσωτερική αναζήτηση και την αυτογνωσία
Θέμα Δ
Α ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ
Ποια είναι η σχέση σας με την ανάγνωση βιβλίων;
Η σχέση μου με την ανάγνωση είναι καλή.
• Ήδη από τα παιδικά μου χρόνια έχω συνδέσει την ανάγνωση με ανέμελες στιγμές, αφού πάντα με συντρόφευε κατά την διάρκεια των διακοπών.
• Μεγαλώνοντας καθώς άρχισα να αναπτύσσω πνευματικούς προβληματισμούς, αναζήτησα απαντήσεις και αλήθειες για τα ιστορικά και πολιτικά ζητήματα.
• Ιδιαίτερα κατά τη περίοδο της εφηβείας ανέτρεξα σε εκείνη για να ανακαλύψω βαθύτερες πτυχές του εαυτού μου, αφού ταυτιζόμουν με τις σκέψεις και τα συναισθήματα των δημιουργών.
• Σε δύσκολες περιόδους αντλώ ψυχικό σθένος και εμπνέομαι από τα ηθικά πρότυπα που προβάλλονται.
• Η σχέση αυτή είναι δυναμική, αφού οι επιλογές αλλάζουν θεματολογικά, η πρόοδος της γλωσσικής επάρκειας οδηγεί σε επιλογές βιβλίων με περισσότερες λεξιλογικές απαιτήσεις.
• Η συμβολή της τεχνολογίας επηρέασε θετικά τη σχέση μου με το βιβλίο (ψηφιακό βιβλίο).
• Η σχέση αυτή ενώ ξεκινά ως κατευθυνόμενη καθοδήγηση από την οικογένεια – σχολείο, γίνεται προϊόν ελεύθερης επιλογής.
Α ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ
Ποιος είναι ο ρόλος της στη γενικότερη διαχείριση του προσωπικού σας χρόνου;
(ποσοτικά)
• Αύξηση χρόνου αφιέρωσης στα βιβλία προοδευτικά.
(ποιοτικά)
• Αντλούμε ηθικά πρότυπα, ιδέες, διαχρονικές αξίες, στάση ζωής, συμπεριφορές, που μας επιτρέπουν να κάνουμε ποιοτικότερες επιλογές στη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου. Έτσι διαμορφώνουμε υψηλά αισθητικά κριτήρια και προτάσσουμε την ποιότητα στις επιλογές της ψυχαγωγίας (π.χ. θεατρικές παραστάσεις).
Β ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ
Ποια είναι η σχέση σας με την ανάγνωση βιβλίων;
Η σχέση μου με την ανάγνωση δεν είναι καλή.
• Λόγω έλλειψης γλωσσικού πλούτου υπάρχει αποστροφή προς αυτή (ευθύνη πολιτείας).
• Δεν έχουμε εξοικειωθεί με την ανάγνωση λόγω της όλης αποπνευματοποίησης της σύγχρονης εποχής.
• Ταυτίζεται με εξετασιοκεντρικό σύστημα (εκπαίδευση).
Το βιβλίο παρουσιάζεται ως δυνάστης στη συνείδηση των μαθητών.
• Κυριαρχία εικόνας – ήχου
• Υλικός ευδαιμονισμός
• Έλλειψη παρουσίας βιβλίου μέσα στην οικογένεια
• Απουσία βιβλιοθηκών σε κάθε Δήμο (ευθύνη Πολιτείας)
Β ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ
Ποιος είναι ο ρόλος της στη γενικότερη διαχείριση του προσωπικού σας χρόνου;
• Έτσι ο χρόνος αφιερώνεται σε επιλογές χαμηλού επιπέδου και μονοδιάστατες. Στροφή στη νόθη ψυχαγωγία.
• Ανάγνωση βιβλίου = υποχρέωση, καταναγκασμός. Μόνο σε περιόδους εξετάσεων μου επιβάλλεται η ανάγνωση.